Yatırımda makine istihdamda giysi öne çıktı

2022 yılı Ağustos ayında teşvik dokümanlı yatırımlar, evrak, meblağ ve istihdam açısından geçen yılın üzerine çıktı. Evrak sayısı yüzde 39 artarak 1261’e, öngörülen sabit yatırım yüzde 82 artarak 47.5 milyar liraya, öngörülen istihdam ise yüzde 15 artarak 32 bin 148’e yükseldi.

Birikimli olarak da birinci sefer tüm kalemlerde geçen yılın üzerine çıkıldı. 2022 Ocak-Ağustos periyodunda düzenlenen yatırım teşvik evrakları, geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran evrak adedinde yüzde 1, sabit yatırım meblağında yüzde 53 oranında ve öngörülen istihdamda yüzde 10 oranında artış gösterdi.

Dünya’dan Hüseyin Gökçe’nin haberine nazaran 2022 yılı Ağustos ayında teşvik dokümanlı yatırımlar, evrak, meblağ ve istihdam açısından geçen yılın üzerine çıktı. Evrak sayısı yüzde 39 artarak 1261’e, öngörülen sabit yatırım yüzde 82 artarak 47.5 milyar liraya, öngörülen istihdam ise yüzde 15 artarak 32 bin 148’e yükseldi.

Birikimli olarak da birinci defa tüm kalemlerde geçen yılın üzerine çıkıldı. 2022 Ocak-Ağustos devrinde düzenlenen yatırım teşvik evrakları, geçen yılın birebir periyoduna nazaran evrak adedinde yüzde 1, sabit yatırım meblağında yüzde 53 oranında ve öngörülen istihdamda yüzde 10 oranında artış gösterdi. Bu periyotta 1 milyar liranın üzerinde yatırım taahhüdünde bulunan firma sayısı 4 oldu. Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürü Dr. Mehmet Yurdal Şahin, 2022 yılı Ağustos teşviklerini DÜNYA’ya tahlil etti:

Ağustos ayında, 47.5 milyar liralık sabit yatırım öngören 1.261 adet Yatırım Teşvik Dokümanı düzenlenirken, bu yatırımlarda 32.148 kişilik istihdam öngörüldü.

Ağustos ayında düzenlenen Yatırım Teşvik Evraklarının 1.234 adedi yerli firmalar, 27 adedi yabancı sermayeli firmalar tarafından alındı. Yerli firmalara düzenlenen yatırım teşvik dokümanlarında öngörülen toplam sabit yatırım meblağı 45,2 milyar TL olup, toplam içindeki hissesi % 95 seviyesinde.

Yabancı sermayeli firmalarca alınmış olan yatırım teşvik evraklarında öngörülen toplam sabit yatırım meblağı 2,3 milyar TL olup, toplam içindeki hissesi %5 olarak hesaplandı.

2022 yılı Ağustos ayında düzenlenen Yatırım Teşvik Evrakları, 2021 yılı Ağustos ayına nazaran; Doküman adedi açısından %39 oranında, öngörülen toplam sabit yatırım fiyatı açısından %82 oranında ve Öngörülen istihdam açısından %15 oranında artış gösterdi.

8 aylık tüm datalar geçen yılın üzerinde

2022 Ocak-Ağustos devrinde öngörülen sabit yatırım meblağı toplam 306 milyar TL olan 7.697 adet Yatırım Teşvik Dokümanı düzenlendi. Düzenlenen bu dokümanlarda toplam 215.857 kişilik istihdam öngörülüyor.

2022 Ocak-Ağustos periyodunda düzenlenen yatırım teşvik evrakları, 2021 yılı Ocak-Ağustos devrine nazaran evrak adedinde %1, sabit yatırım meblağında %53 oranında ve öngörülen istihdamda %10 oranında artış gösterdi.

2022 Ağustos ayında düzenlenen yatırım teşvik dokümanlarının yatırım cinslerine nazaran dağılımı

Ağustos ayında düzenlenen 1.261 adet dokümanın, 872 adedi tam yeni yatırım niteliğinde olup, toplam sabit yatırım meblağının %70’ini (33,4 Milyar TL) oluşturdu. 304 adedi tevsi yatırımı niteliğinde olup, toplam sabit yatırım fiyatının %23’üne (10,9 Milyar TL) karşılık geliyor.

Diğer mahiyetlerdeki yatırımlar için, toplam sabit yatırım meblağının %7’sini (3,2 Milyar TL) oluşturan 85 adet evrak düzenlendi.

Bölgesel takviye sınıfında yer alan yatırım teşvik dokümanları, toplam evrak adedinin %57’sini, öngörülen toplam sabit yatırım meblağının %41’ini ve toplam istihdamın %52’sini oluşturdu.

Bölgesel teşvik uygulaması kapsamında olup Organize Sanayi Bölgelerinde yapılması planlanan yatırımlara yönelik düzenlenen bölgesel- alt bölge dayanak sınıfında yer alan yatırım teşvik evrakları, toplam doküman adedinin %15’ini, toplam sabit yatırım meblağının %20’sini ve öngörülen toplam istihdamın da %20’sini oluşturuyor.

Bu devirde, 3305 sayılı Kararla belirlenmiş olan öncelikli yatırım mevzularında 6,6 milyar TL meblağında 97 adet yatırım teşvik dokümanı düzenlenirken, bu yatırımların istihdama katkısının 3.277 kişi olması planlanıyor.

Bölgesel, Bölgesel-Alt Bölge ve Bölgesel Öncelikli yatırım olarak desteklenen yatırımlar, Ağustos ayında düzenlenen evrakların doküman adedinde %79’unu, sabit yatırım meblağında %74’ünü, istihdamda ise %81’ini oluşturdu.

Yatırım teşvik dokümanlarının bölgesel dağılımında 1. Bölge evrak adedi, sabit yatırım meblağı ve istihdam açısından birinci sırada yer alıyor.

Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu vilayetlerinde istihdam artışı sağlamak, teşvik sisteminin değerli hedefl erinden biri olup, 6. Bölgenin öngörülen istihdam açısından %22 hisse ile 2. sırada yer alması, bu bakımdan kıymetli bir gösterge olarak bedellendiriliyor. Doğu ve Güneydoğu Anadolu vilayetlerinin yer aldığı 5. Bölge ve 6. Bölgede öngörülen istihdam toplamı 8.796 kişi olup, toplam öngörülen istihdamın %27’sini oluşturuyor.

Bölgesel Takviye Sınıfı kapsamında 6. Bölgeye sağlanan teşvik ögeleri, 6. Bölgede emek ağır kesimlere yapılan yatırımlarda değerli bir artış sağladı. Bu kapsamda 6. Bölgede Giysi Eşyası İmalatı konusunda düzenlenen yatırım teşvik dokümanlarında öngörülen istihdam, toplam 6. Bölge yatırım teşvik dokümanlarında öngörülen istihdamın %59’unu oluşturdu.

Belge sayısında imalat birinci sırada

Belge adedi açısından imalat kesimi %56 (707 adet belge) hisse ile birinci sırada yer alıyor. İmalat kesimini %27 (337 adet belge) ile güç bölümü, %10 (133 adet belge) ile hizmetler kesimi, %4 (46 adet belge) ile tarım bölümü ve %3 (38 adet belge) ile madencilik bölümü ve takip etti.

İmalat bölümü öngörülen toplam sabit yatırım meblağı içinde %66 (31 milyar TL) ve öngörülen istihdam içinde de %76 (24.279 kişi) hisse ile birinci sırada yer alıyor.

2022 Ağustos Ayında Düzenlenen Yatırım Teşvik Evraklarının Doküman Adedine Nazaran Sıralamasında Birinci 5 Vilayet: Yatırım teşvik dokümanlarının belge adedine nazaran sıralamasında İstanbul %9 (117 adet belge) hisse ile birinci sırada yer alıyor. İstanbul’u sırasıyla Bursa, Ankara, İzmir ve Konya izliyor.

3.6 milyar liralık yatırımın tamamlama vizesi yapıldı

Ağustos ayında 237 adet yatırım teşvik evrakının tamamlama vizesi yapıldı. Tamamlama vizesi yapılan dokümanların toplam sabit yatırım fiyatı 3,6 milyar TL ve gerçekleşen istihdamı 10.497 kişi oldu.

Ağustos ayında 821 milyon liralık sabit yatırım öngören 38 adet yatırım teşvik dokümanı iptal edildi.

İMALAT BÖLÜMÜNDE DOKÜMAN ADEDİ AÇISINDAN BİRİNCİ 3 SEKTÖR

? Makine ve Teçhizat İmalatı: %15 (105 belge)

? Dokumacılık Eserleri İmalatı: %11 (77 belge)

? Besin Eserleri ve İçecek İmalatı: %10 (72 belge)

İMALAT DALINDA ÖNGÖRÜLEN SABİT YATIRIM AÇISINDAN BİRİNCİ 3 SEKTÖR

? Metalik Olmayan Öteki Mineral Eserlerin İmalatı: %13 (4,2 milyar TL)

? Öteki Ulaşım Araçlarının İmalatı: %13 (4 milyar TL)

? Besin Eserleri ve İçecek İmalatı: %12 (3,9 milyar TL)

İMALAT KESİMİNDE ÖNGÖRÜLEN İSTİHDAM AÇISINDAN BİRİNCİ 3 SEKTÖR

? Giysi Eşyası İmalatı: %33 (8.002 kişi)

? Besin Eserleri ve İçecek İmalatı: %10 (2.423 kişi)

? Dokumacılık Eserleri İmalatı: %10 (2.362 kişi)